Γαρδίκι Ομιλαίων.


Είναι χτισμένο στις ανατολικές πλαγιές της Σαράνταινας, σε υψόμετρο 1000 μ. περίπου. Η παράδοση αναφέρει ότι χτίστηκε στα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας από κατατρεγμένους ραγιάδες της Ηπείρου και της ευρύτερης περιοχής, που αναζητούσαν ασφαλές καταφύγιο για να στεριώσουν το χωριό τους. Δεν αποκλείεται όμως να χτίστηκε στα βυζαντινά χρόνια, αφού η αρχική ονομασία του χωριού- Γαρδίκι- είναι σλαβική λέξη. Χτισμένο σε θέση που ήλεγχε τις διαβάσεις προς τη Ναυπακτία και την Ευρυτανία, ήταν το καταλληλότερο σημείο για στηθεί τελωνείο προς είσπραξη των φόρων. Γαρδίκι στα σλαβικά σημαίνει μικρό κάστρο - τελωνείο.
Στην Τουρκοκρατία ονομάστηκε Χαϊν Γαρδίκι. Χαϊν στα αραβικά σημαίνει άπιστος. Λέγεται ότι όταν ο Αγάς της Σπερχειάδας έστελνε τους εισπράκτορές να μαζέψουν τους φόρους, κάτοικοι του Γαρδικίου άρπαζαν τους φόρους και εξαφανίζονταν. Αγανακτισμένος αυτός έγραφε στα χαρτιά του «Χαϊν Γαρδίκι», δηλαδή άπιστο χωριό, ατίθασο, ανυπότακτο.
Το 1835 ήταν έδρα του Δήμου Ομιλαίων, ο οποίος καταργήθηκε το 1841, επανασυστάθηκε το 1878 και λειτούργησε μέχρι το 1912.
Το 1838, το χωριό ήταν ιδιοκτησία της Σαϊδέ-Χανούμ, συζύγου του Οθωμανού Χαλί- Πέη. Πουλήθηκε με χοτζέτι (τουρκικός, έγκυρος τίτλος ιδιοκτησίας) στον Αναστάσιο Λοιδωρίκη, αντί του ποσού των 67.500 γροσίων.
Συνοικισμοί του Γαρδικίου είναι η Κουτσούφλιανη και τα Κουρελέικα.