Γρανίτσα.

Διακόπι (Γρανίτσα).

Απλωμένο στους πρόποδες των Βαρδουσίων και σε υψόμετρο 600-760 μέτρων, το Διακόπι βρίσκεται ανάμεσα σε δύο μικρές βουνοκορφές, της Παναγίας και του Προφήτη Ηλία, ενώ στα πόδια του απλώνεται η τεχνητή λίμνη του Μόρνου. Συνορεύει με τα χωριά Κάλλιο, Κλήμα και Δάφνος.
Η αρχική θέση του χωριού βρισκόταν περίπου ένα χιλιόμετρο βορειότερα, στην τοποθεσία "παλαιοχώρια" από την οποία οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν σταδιακά στη σημερινή του θέση λόγω του ηπιότερου κλίματος και των τρεχούμενων νερών. Για το λόγο αυτό, ορισμένες πηγές πιθανολογούν οτι το πρώτο όνομα που παίρνει το χωριό είναι Παλαιοχώρι ενώ σύμφωνα πάλι με άλλες, ο οικισμός αρχικά ονομάζεται Τετράπολη επειδή τα σπίτια του δε βρίσκονται συγκεντρωμένα αλλά διασκορπισμένα σε τέσσερα σημεία. Το όνομα όμως με το οποίο σίγουρα καθιερώνεται και "αντέχει" ως τις 9.9.1927 - ημερομηνία μετονομασίας του σε Διακόπι [ΦΕΚ 261/1927] - είναι Γρανίτσα.
Τα χρόνια της επανάστασης του 1821 βρίσκουν τη Γρανίτσα, όπως και τα γύρω χωριά, να δικιμάζονται σκληρά από τις τουρκικές διώξεις. Συχνά καταφύγιο αλλά και σημαντικός τόπος δράσης για τους εξεγερμένους, τα Βαρδούσια (μέσα στις λεγόμενες αποκλείστρες). Λέγεται συγκεκριμένα οτι οι κάτοικοι έβρισκαν κατά κύριο λόγο καταφύγιο στην Σπηλιώτισσα, η οποία βρίσκεται πάνω από το Μαναστήρι της Αγίας Μαρίνας, στην κορυφή του βουνού.
Από τα πρώτα μετεπαναστατικά χρόνια, ο πληθυσμός της αυξανόταν συνεχώς και η Γρανίτσα μαζί με την Αρτοτίνα αποτελούν τα "κεφαλοχώρια" της περιοχής. Ο αριθμός των κατοίκων (που εκείνη την εποχή λέγεται οτι έφτανε τους 1600 περίπου) πρέπει να ήταν και ο κύριος λόγος για τον οποίο κατά τη διοικητική διαίρεση του 1869 η Γρανίτσα, γίνεται πρωτεύουσα του Δήμου Υαίας στο οποίο ανήκουν και τα χωριά: Κλήμα, Τριβίδι, Κονιάκος, Λούτσοβος, Βοστίνιτσα [ΦΕΚ 57/31-12-1869]. Μετά το 1921, η Γρανίτσα αποτελεί πιά ξεχωριστή κοινότητα μέχρι το 1927 που μετονομάζεται σε Διακόπι. Σύμφωνα με τους παλαιότερους, το όνομα απότελεί φόρο τιμής από τους Γρανιτσιώτες στον ήρωα Αθανάσιο Διάκο που έδρασε και διέμεινε στην περιοχή κατά την περίοδο της επανάστασης.
Οι δεκαετίες που ακολουθούν αναγκάζουν ολόκληρη την περιοχή της Ορεινής Δωρίδας να μετρά συνεχώς τις πληγές της. Ο Πόλεμος ενάντια στους Γερμανούς θα "αποδεκατίσει" τα ορεινά αυτά χωριά ενώ αρκετές από τις μαύρες σελίδες του εμφυλίου θα γραφτούν πάνω στα βουνά της.